विधि विज्ञान (Forensic Science) भौतिक सवूत प्रमाणहरुको परीक्षण, विश्लेषण, तुलना, पहिचान आदिसंग सम्बन्धित विज्ञान हो र यसको प्रयोजन खास गरी अपराध अनुसन्धान तथा न्याय सम्पादनमा गरिन्छ । भौतिक सवूत प्रमाणले झूठो नबोल्ने, पक्ष विपक्षको आधारमा बयान नदिने, अदालत समक्ष प्रत्यक्ष साक्षीको रुपमा पेश गर्न सकिने र आवश्यकता परे पुनः परीक्षणको लागि संरक्षण गरी राख्न सकिने भएकोले देखि जान्ने तथा मावनीय साक्षी प्रमाण भन्दा भौतिक सवूत प्रमाणको विशेष महत्व रहेको हुन्छ ।

अपराध अनुसन्धान तथा न्याय सम्पादनमा भौतिक सवूत प्रमाणको वैज्ञानिक परीक्षणको महत्वलाई हृदयङ्गम गरी न्याय सुधार आयोग (२०४०) ले एउटा स्वतन्त्र एवं स्वशासित संस्थाको रुपमा विधि विज्ञान प्रयोगशालाको स्थापना गरी त्यसलाई साधन सम्पन्न गर्ने र दक्ष विशेषज्ञहरुद्धारा सबै किसिमका जाँच गराउन सक्ने ब्यवस्था गर्नु पर्ने भन्ने प्रतिवेदन दिए अनुसार राष्ट्रिय विधि विज्ञान प्रयोगशालाको स्थापना वि.सं.२०४३ मा भएको थियो। तत्काल नेपाल विज्ञान तथा प्रविधि प्रज्ञा-प्रतिष्ठान (नाष्ट) द्धारा स्थापना कार्य शुरु गरिएको उक्त प्रयोगशाला २०५२ सालदेखि कानुन तथा न्याय मन्त्रालय अन्तर्गत विकास समिति गठन गरी संचालन गरिएको थियो । हाल राष्ट्रिय विधि विज्ञान प्रयोगशाला विकास समिति (गठन) आदेश, (पहिलो संशोधन, २०५७) बमोजिम यो प्रयोगशाला शिक्षा, विज्ञान तथा प्रविधि मन्त्रालय अन्तर्गत संचालन भईरहेको छ ।